الزامات لوله کشی گاز ساختمان – قسمت اول
برای لوله کشی گاز ساختمان چه الزاماتی می بایست رعایت شود؟
ساختمان
ساختمان مسکونی بیشتر از 10 واحد مسکونی در گــروه ساختمانهای عمومی قراردارند و می بایست استاندارد مربوط به آن گروه رعایت شود .
ساختمانهای عمومی کوچک کمتر از 20 نفر حاضر اعم از کارکنان و مراجعه کنندگان در گــروه ساختمان های مسکـونی قراردارند و می بایست استاندارد مربوط به آن گروه رعایت شود .
نصب دستگاه آشکارساز نشت گاز طبیعی در موتورخانه های ساختمانهای عمومی و خاص الزامی است .
نصب شیر خودکار قطع گاز حساس به زلزله و شیر قطع جریان گاز اضافی ( فیوز گاز ) در ابتدای لوله کشی گاز ساختمان ها ی خاص الزامی است .
نصب علایم مشخص کننده محل شیرهای قطع سریع جریان گاز ( فیوز گاز ) برای ساختمانهای عمومی و خاص الزامی است.
لوله ، اتصالات ، شیرآلات و نوار عایق در لوله کشی گاز ساختمان
برای لوله کشی گاز ساختمان به صورت توکار یا روکار لوله بدون درز یا درز دار دارای استاندارد ملی شماره 3360 و یا API5L و یا DIN2440 مورد تائید است.
برای لوله کشی توکار اتصالات جوشی بدون درز دارای استاندارد ملی شماره 3076 و لوله کشی روکار اتصالات جوشی درزدار JIS به شماره B2311 و دنده ای از نوع فولادی دارای استاندارد ملی شماره 1798 مورد تائید است .
شیر آلات با آرم استاندارد ریخته گری و نوار از نوع آلتن مورد تائید است .
ابعاد و وزن لوله ها مطابق جدول زیر باشد:
اجرای کنتور گاز در لوله کشی گاز ساختمان
کنتورهای کلکتوری می بایست قبل و بعد آن شیر قفلی و شیر قطع کن داشته باشد .
قبل از کنتور گاز منشعب از علمک مشترک با همسایه شیر قفلی نصب شود .
برای ساخت کلکتور از سه راهی استفاده شود .
اجرای کنتور گاز داخل ملک باشد و حتما به هوای آزاد و طبیعی راه داشته باشد .
لوله جانشین کنتور گاز تراز و با ارتفاع 220 – 180 سانتیمتر بدون امکان چرخش دورانی کنتور اجراء شود .
کنتور گاز حداقل 50cm از سیم برق و کنتور برق و حداقل m1 از منابع تولید اشتعال مانند کوره ، آبگرمکن و ….. فاصله داشته باشد .
نصب پلاک مناسب برای هر کنتور گاز با شماره مربوط به همان واحد اجباری است .
لوله حدفاصل رگولاتور گاز و کنتور گاز ، روکار اجراء شود .
کنتور گاز در رمپ اجراء نشود .
کنتور گاز مغازه و منزل یکی نباشد .
لوله های کلکتور و بقیه مسیر با گچ در تماس نباشد .
ساپورت محل استقرار کنتور گاز برای رده های G25 به بالا تعبیه شود .
دسته بندی کنتور گاز مطابق جدول زیر باشد:
سایز کنتور | ظرفیت گازدهی (m3/h) | ظرفیت گازدهی (m3/h) | ظرفیت گازدهی (m3/h) |
G4 | 0.1-6 | 1 | 0-120 |
G6 | 6.1-10 | 2 | 121-250 |
G10 | 10.1-16 | 3-4 | 251-500 |
G16 | 16.1-25 | 5-6 | 501-800 |
G25 | 25.1-40 | 7-10 | 801-1300 |
G40 | 40.1-65 | 11-15 | 1301-2000 |
G65 | 65.1-100 | 16-20 | 2001-3000 |
G100 | 100.1-160 | 21-30 | 3001-5000 |
فواصل لوله کشی گاز ساختمان برای محل نصب کنتور گاز و رگولاتور گاز مطابق جدول زیر باشد :
اجرای لوله و لوله های رایزر
الویت بندی مسیرهای ایمن رایزرهای لوله کشی گاز ساختمان به ترتیب زیر است :
الویت اول : عبور لوله های رایزر از نورگیرهای ساختمان به صورت روی کار یا توی کار .
الویت دوم : عبور لوله های رایزر از محدوده نمای خارجی ساختمان به صورت روی کار یا توی کار .
الویت سوم : ایجاد یک داکت مخصوص رایزر لوله های گاز در قسمت مشاعات طبقات و خارج از قسمت راه پله ساختمان پشت در شیشه ای جدا کننده راه پله ، در سمت واحد مسکونی به طوریکه از پائین و بالا به هوای آزاد راه داشته باشد
الویت چهارم : عبور لوله رایزر بدون داکت به صورت روی کار یا توی کار از قسمت مشاعات طبقات و خارج از قسمت راه پله ساختمان پشت در شیشه ای جدا کننده راه پله ، در سمت واحد مسکونی .
- عبور لوله گاز از داخل هر نوع راه پله ساختمان اعم از راه پله فرار ، آتش نشانی ، گذر عادی افراد و … ممنوع است .
- عبور لوله های رایزر از انباری هر یک از واحدهای مسکونی ساختمان ممنوع است .
- ساپورت گیری لوله از سقف پارکینگ با لوله PVC عایق شود .
- ساپورت گیری لوله از سقف کاذب مجاز نیست.
- لوله کشی پشت سقف کاذب با اتصالات جوشی مورد تائید است و می بایست پیش بینی جریان هوای آزاد در پشت سقف صورت گیرد .
- تعداد دنده های درگیر برای اتصالات دنده ای فولادی 8 الی 9 دنده مطابق استاندارد ملی شماره 1798 مورد تائید است .
- هوابندی اتصالات می بایست فقط با نوار تفلون انجام شود .
- عبور لوله گاز از مناطق تجمع آب مانند محوطه حمام ، استخر ، سونا و … به صورت توکار ، روکار و یا پشت سقف کاذب ممنوع است .
- عبور لوله گاز به صورت دفنی از کف حیاط ، پارکینگ و توکار از کف آشپزخانه بدون ایزوگام و مناطقی که رطوبت دائمی دارد ممنوع است مگر در شرایطی خاص با تمهیدات لازم جهت جلوگیری از خوردگی لوله .
- برای جلوگیری از تماس آب و رطوبت در مناطقی مانند محوطه حمام ، استخر ، سونا و … با لوله روکار از غلاف پلی اتیلن فشارقوی (10 بار) با 2 سایز بالاتر استفاده شود به طوری که دو سر غلاف 20 سانتیمتر از دو طرف دیوار مجاور بیرون زده باشد .
- اجرای لوله توکار روی دیوار می بایست فقط به صورت عمودی باشد .
- لوله کشی کف واحد در تقاطع با لوله آب به نحوی باشد تا لوله گاز روی لوله آب قرار گیرد.
- عبور لوله از داخل دیوار ، سقف ، چهارچوب به صورت تقاطع با غلاف PVC انجام شود .
- از زیر لوله نمی توان انشعاب گرفت و انشعاب گیری باید با سه راهی از بالا یا از بغل لوله باشد .
- داکت مجاور چاه آسانسور از بام به هوای آزاد راه داشته باشد .
- لوله کشی روکار از سقف 5 سانتیمتر ، از کف اتاق 5 سانتیمتر و از کف آشپزخانه 30 سانتیمتر فاصله داشته باشد .
- لوله بالارونده بیشتر از 15 متر می بایست دارای طول 15 سانتیمتر محفظه تجمع ذرات داشته باشد .
- عبور لوله گاز از داخل کانالهای مربوط به هواکش ، آسانسور ، دودکش ، تهویه چاه آب و فاضلاب و امثال آن مجاز نیست .
- حذف انبساط و انقباض حرارتی و نحوه ساپورت گیری در لوله های روکار دقت شود .
- خم کردن لوله فقط با دستگاه لوله خم کن انجام شود و قوس خمیدگی بیشتر از 90 درجه نباشد و کاملا صاف و عاری از هرگونه چین خوردگی و ترک خوردگی باشد و در لوله های درزدار خط جوش می بایست روی سطوح جانبی خم باشد .
- لوله خم شده نباید دارای جوش محیطی باشد یعنی خمکاری دوتکه لوله جوش شده مجاز نیست .
- برای جلوگیری از نیروهای خارجی اعمالی به لوله روکار از غلاف فلزی 2 سایز بالاتر استفاده شود و فضای بین لوله و غلاف با قیر پر شود .
- عمق ترانشه برای لوله دفنی با بار ترافیکی 1 متر باشد و یک بستر 15 سانتیمتری خاک سرندی زیر و روی لوله ریخته شود و سپس یک ردیف موزائیک یا آجر در جهت پهنا روی بستر چیده و روی آن نوار خطر پهن شود و سپس با خاک معمولی یا نخاله پر و کف سازی گردد .
- بست های لوله های بالارونده باید کاملا لوله را در خود گرفته و وزن آنها را مهار نماید .
- فاصله ساپورت گیری لوله های عمودی و افقی مطابق جدول زیر باشد :
قطر اسمی لوله (اینچ) |
1/2 | 1 و 3/4 |
1/4 1 یا بزرگتر |
افقی |
قطر اسمی لوله (اینچ) |
افقی |
افقی |
افقی | افقی |
قطر اسمی لوله (اینچ) |
2 | 2/5 | 3 | 3 |
نصب شیرآلات در لوله کشی گاز ساختمان
جهت نصب شیر رعایت شود .
شیرقطع کن هر واحد بلافاصله بعد از درب ورودی در ارتفاع حدودا 180 سانتیمتر تعبیه شود .
محور لوله شیر تمامی دستگاههای گازسوز باید افقی ، موازی دیوار و در جهت دستگاه گازسوز باشد . استثنا” شیر روشنایی می تواند قائم نصب گردد .
شیر گاز در مجاورت کلید و پریز برق ، جعبه تقسیم و جعبه فیوز با فاصـله 10 سانتیمتـر بالاتر یا فاصله 10 سانتیمتـر افقی و یا 50 سانتیمتر پائین تر مجاز است.
مغازه
نصب شیر قفلی در بیرون مغازه در ارتفاعی مناسب اجراء گردد .
جوش
2>Ø اینچ E6010 و E6013 و 2≤Ø اینچ E6010
نوارپیچی 50%
لوله عبوری از کف آشپزخانه که کف سازی آن شامل ایزوگام می باشد و بالکن که در تبادل با جریان هوا است و محل های مشابه دیگر با دو رنگ مجزا دولایه نوارپیچ شود .
اجرای صحیح نوارپیچی سر دنده ها انجام شود تا لوله با گچ در تماس نباشد .
روشنایی
روبروی دریچه کولر و مجاورت پرده و پنجره و دارای سقف یا دیوار چوبی و یا در محلی که ارتفاع سقف کمتر از 250 سانتیمتر باشد ممنوع است .
روشنایی فقط و فقط در پذیرایی مجاز است .
فاصله شیر از کف حداقل 170 سانتیمتر و از سقف حداقل 80 سانتیمتر باشد .
روشنایی بالای اجاق گاز و بخاری ممنوع است .
نصب بیش از یک روشنایی در هر واحد مسکونی ممنوع است.
آب گرم کن
فاصله شیر از کف برای زمینی 30 تا 40 سانتیمتر و برای دیواری 120 تا 150 سانتیمتر باشد
فضای لازم جهت نصب آب گرم کن موجود باشد .
ساختمان های عمومی و خاص در فضاهای داخلی آن فقط آب گرم کن از نوع احتراق بسته مورد تائید است .
واحد مسکونی کمتر از 60 متر مربع داخل واحد آبگرمکن دیواری ممنوع است مگر از نوع احتراق بسته باشد .
کباب پز
کباب پز در حیاط ، حیاط خلوت ، تراس و بام با ملاحظات ایمنی مجاز است و در زیرزمین ، پارکینگ و پیلوت ممنوع می باشد .
فاصله شیر از کف 30 تا 40 سانتیمتر باشد .
در یک واحد مسکونی حداکثر اجرای 1 کباب پز مجاز است .
کباب پز در مشاعات آپارتمان و منشعب از یک واحد باید با دو شیر سری یکی داخل واحد و دیگری کنار دستگاه کباب پز اجراء شود .
کباب پز از کنتور مشاع می بایست با دو شیر سری یکی قفلی و دیگری از نوع قطع کن معمولی کنار دستگاه کباب پز اجراء شود .
بخاری
بخاری در اتاق خواب و کارگاهها و انبار های مواد اشتعال زا و مواد شیمیایی ، حمام و اتاقهایی که درب حمام به داخل آن باز می شود ، رختکن ، سرویس های بهداشتی و محوطه سونا ، استخر ، جکوزی ، مهدکودکها ، دفاتر ، کلاسها ، اتاق پروژکتور نمایش فیلم ، بوفه ها ، اتاق بایگانی ، غذاخوری ها ، آزمایشگاه ها ، اتاق های نگهبانی ، مهمانسراها ، رختشوی خانه ها ، خانه های سالمندان و نگهداری معلولین و …مجاز نیست .
فاصله شیر ازکف برای زمینی 30 تا40 سانتیمتر و برای دیواری 110تا 120 سانتیمتر باشد .
شیر قطع کن بخاری پشت دستگاه ممنوع است .
ساختمان های عمومی و خاص در فضاهای داخلی آن فقط بخاری از نوع احتراق بسته مورد تائید است .
شومینه
شومینه بدون ترموکوپل ممنوع است .
شومینه فقط و فقط در پذیرایی مجاز است .
شومینه نمی تواند تنها وسیله گرمایشی باشد .
فاصله شیر از کف 30 تا 40 سانتیمتر باشد .
موتورخانه
شیر قطع کن مشعل بلافاصله بعد از درب ورودی اجراء شود .
درب موتورخانه دارای گریل به سمت پائین باشد .
ساخت حمام در کنار موتورخانه ممنوع است .
فاصله شیر از کف 30 تا 60 سانتیمتر باشد .
اجاق گاز
فاصله شیر از کف تمام شده 90 تا 110 سانتیمتر و فاصله افقی شیر تا لبه اجاق گاز 20 سانتیمتر باشد .
شیر قطع کن کنار پنجره و پرده قرار نگیرد .
در یک واحد مسکونی حداکثر اجرای 1 اجاق گاز مجاز است .
محل اجرای شیر قطع کن تا محل نصب اجاق به نحوی باشد تا طول شیلنگ رابط بیشتر از 120 سانتیمتر نباشد و در معرض حرارت اجاق قرار نگیرد .
کابینت
شیر قطع کن اجاق گاز داخل کابینت قرار نگیرد .
در طراحی و اجرای کابینت محل قرارگیری اجاق گاز به نحوی باشد که شیر قطع کن بالای شعله اجاق گاز قرار نگیرد .
پکیج گازی
داخل واحد با دودکش مجزا و یا بدون دودکش پس از نصب تائید می شود .
بیرون واحد با دودکش مجزا قبل از نصب نیزتائید می شود و بدون دودکش پس از نصب تائید می شود .
بیرون واحد با دودکش مشترک مطابق طراحی مهندس ناظر پس از نصب تائید می شود . در این حالت می بایست تمامی پکیج گازی ها از یک نوع و بدون فن باشد . (هزینه طراحی جداگانه محاسبه می گردد .)
واحد مسکونی کمتر از 60 متر مربع داخل واحد فقط پکیج گازی از نوع احتراق بسته مورد تائید است .
ساختمان های عمومی و خاص در فضاهای داخلی آن فقط پکیج گازی از نوع احتراق بسته مورد تائید است .
نصب پکیج گازی در نمای ساختمان ممنوع است .
قطر لوله گاز پکیج گازی دقیق محاسبه و کنترل گردد .
فاصله شیر از کف 120 تا 150 سانتیمتر باشد .
فتوکپی برگه گارانتی ممهور به مهر نصاب کددار شرکت + آدرس محل نصب + شماره سریال دستگاه در بازدید نهایی تحویل ناظر شود و قبل از مراجعه ناظر به محل ملک کد نصاب تلفنی به ایشان اعلام گردد .
دودکش دوجداره پکیج گازی حداقل 1 متر از پنجره و دریچه تامین هوا و 2 متر از کولر فاصله داشته باشد .
نهایی تحویل ناظر شود و قبل از مراجعه ناظر به محل ملک کد نصاب تلفنی به ایشان اعلام گردد .
دودکش دوجداره پکیج گازی حداقل 1 متر از پنجره و دریچه تامین هوا و 2 متر از کولر فاصله داشته باشد .
تهیه پکیج گازی می بایست از تولید کننده های معروف و دارای گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی باشد.
محصولات پیشنهادی: