سیستم اعلام حریق ، دتکتور دودی و دتکتور حرارتی
در این بخش از مقالات ایمنی و آتش نشانی در مهام مارکت درباره سیستم اعلام حریق ، دتکتور دودی و دتکتور حرارتی توضیح خواهیم داد.
سیستم اعلام حریق جهت آشکارسازی حرارت بالا، گازهای هیدروکربن متصاعد شده و دود ناشـی از آتـش بکـار مـی رود. ایـن سیستم شامل آشکارسازهایی است که در برخی نواحی نصب گردیده و از طریق تابلوهای فرعـی بـه تـابلوی مرکـزی اعـلام حریـق متصل می باشند. در سیستم اعلام حریق ، نکات ذیل باید مورد نظر قرار گیرند :
تابلوی اعلام حریق مرکزی بایستی در اتاق کنترل و یا اتاقی که از قبل به همین منظور پیش بینی می شـود نصـب گـردد.
تابلوهای فرعی دیگری نیز بایستی در نقاط مختلف پست که حفاظـت از حریـق لازم اسـت، در نظـر گرفتـه شـوند. ایـن تابلوهای فرعی باید حریق ناشی از گازهای قابل اشتعال و همچنین دود ناشی از حریق را اعلام نماید.
- سیستم های اعلام حریق می بایستی مجهز به منبع تغذیه اضطراری باشند که در هنگام قطع برق بتوانـد سیسـتم را تغذیـه نمایند.
- مدت زمان لازم برای تشخیص حریق و صدور فرمان عملکرد برای تجهیزات اطفاء حریق بین ۵ تا ۳۰ ثانیه است.
فهرست مطالب
دتکتور ها ( دتکتور دودی و دتکتور حرارتی )
آتش هنگامی وقوع می یابد که یک ماده به درجه حرارت بحرانی خود برسد و ایجاد یک واکـنش شـیمیایی بـا اکسـیژن نمایـد.
حاصل این واکنش، تولید دما، شعله، نور، دود، بخار آب، منواکسید کربن، دی اکسید کربن یا سایر موارد است. مراحل تولید آتـش بـه شرح ذیل است:
- مرحله ابتدایی: تشکیل دود غیر قابل رؤیت
- مرحله سوختن و دود کردن: تشکیل دود قابل رویت اما بدون وجود شعله
- مرحله سوختن و شعله ور شدن: ایجاد تشعشع نور و حرارت
- مرحله گرم کردن: انتشار انرژی حرارتی به اطراف
در حقیقت هدف از دتکتور های اتوماتیک، شناسایی آتش با حـس کـردن یـک یـا ترکیبـی از مراحـل فـوق و تبـدیل آن بـه سیگنال های الکتریکی و ایجاد آلارم است.
دتکتور ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند که انواع عمده آن دتکتور حرارتی ، دتکتور دودی ، مـاوراء بـنفش، مـادون قرمـز و آشکارساز شعاع نور می باشد. در جدول شماره ۱-۱ مقایسه انواع آشکارسازها و خواص و ویژگی های هر یک ذکر شده است. از آنجا که در پست های فشار قوی عمدتاً از سه نوع آشکارساز دودی، شعله ای و دتکتور حرارتی استفاده می شود عمده بحث روی این دتکتور ها خواهـد بود.
مقایسه آشکارسازهای مرسوم
دتکتور دودی خود به دو دسته عمده تقسیم می شوند:
دتکتور دودی نوع یونیزاسیون و آشکارساز دودی نوع فتوالکتریک.
دتکتور دودی یونیزاسیون در مرحله اولیه تولید آتش (دود غیر قابل رؤیت) عمـل مـی کنـد در حالیکـه آشکارسـازهای دودی فتوالکتریک در مرحله دوم تولید آتش (دود قابل رؤیت) عمل خواهند کرد.
آشکارساز شعله، شعله ایجاد شده توسط سوختن مواد را حس می کند. شعله ستونی از گاز است که تولید روشنایی و گرما می کنـد.
شعله برخی مواد (مانند هیدروژن) ممکن است توسط چشم غیرمسلح دیده شود. آشکارساز شعله به حضور انرژی تشعشعی قابل دید با چشم انسان (حدود ۴۰۰۰ تا ۷۷۰۰ آنگستروم) یا خارج از گستره دید انسانی نیز پاسخ می دهد (پایینتر از ۴۰۰۰ آنگستروم یا بالاتر از ۷۷۰۰ آنگستروم).
کاربرد آشکارساز حرارتی در مرحله چهارم از مراحل چهارگانه تولید آتش بوده و به همین علت است کـه آشکارسـازهای حرارتـی دارای حساسیت پایین تری می باشند. این آشکارسازها خود به دو دسته “درجه حرارت ثابت” و “حساس به نرخ افزایش درجه حرارت” تقسیم می شوند البته نوع دیگری هم وجود دارد که ترکیبی از هر دو حالت فوق است. آشکارسازهای نوع درجه حرارت ثابت به دمای اطراف یک نقطه خاص پاسخ می دهد. به عبارتی این آشکارسازها دارای المانی هستند که در یک دمای از پیش تعیین شده بـه کـار می افتد. هنگام استفاده از این آشکارسازها توجه به این نکته ضروری است که ماکزیمم درجه حرارتی که انتظـار وقـوع آن در سـقف
وجود دارد تاثیر مستقیم بر انتخاب درجه حرارت در دتکتور حرارتی دمای ثابت دارد. همچنین مینـیمم درجـه حـرارت کـه در محل نصب آشکارسازها در سقف احتمال وقوع آن میرود نیز بسیار مهم خواهد بود. زمانیکه درجه حرارت سقف کاهش یابد حـرارت بیشتری از آتش مورد نیاز است تا اینکه بتواند هوای اطراف المان حسگر آشکارسازها را به درجه حرارت عملکردشان برساند کـه ایـن مسئله سبب عملکرد آهسته و پاسخ تاخیری آشکارسازها به وقوع آتش خواهد گردید. آشکارسازهای حرارتی حساس به نـرخ افـزایش درجه حرارت به افزایش سریع دمای هوای اطراف واکنش نشان می دهد ولی به افـزایش عـادی دمـای هـوا ناشـی از سیسـتم هـای
گرم کننده و نور خورشید واکنش نشان نمی دهند. بطور کلی دتکتور حرارتی برای واکنش بـه آتـش سـوزی های سـریع و جهـت استفاده در مکان هایی که اعلام خطرهای ناخواسته از آشکارسازهای دودی به علت آلودگی هوا پیش می آید بکار مـی رونـد. لـیکن بـا توجه به این که این آشکارسازها کمتر از آشکارسازهای دودی حساس هستند لذا در جاهائی که آتش ضعیفی می تواند سبب خسـارات زیادی شود نباید بکار برده شوند.
در طراحی سیستم اعلام حریق در پست های فشارقوی یکی از نکات مهم انتخاب نوع آشکار ساز است که در نـواحی مختلـف براساس نشانه های بروز آتش و شرایط محیط تعیین می گردد. جدول شماره (۱-۲انتخاب آشکارسـازها را بـرای مکان هـای مختلـف پیشنهاد می دهد.
نواحی مختلف و آشکارسازهای پیشنهادی برای آن ها
شرکت مهندسی مهام صنعت اندیشه تجهیز کننده سیستم اعلام حریق و انواع دتکتوردودی و دتکتورحرارتی
مطالب مشابه:
