با سیستم های اطفای حریق دستی و مکانیکی آشنا شویم.

امروزه داشتن سیستم های اطفای حریق در ساختمان ها امری واجب و حیاتی است زیرا در صورت وقوع آتش سوزی با مجهز بودن ساختمان ها به سیستم اطفای حریق مناسب می توان در اولین فرصت نسبت به خاموش نمودن آتش اقدام نمود. سیستم های اطفای حریق به طور کلی به دو دسته سیستم های اطفای حریق اتوماتیک و سیستم های اطفای حریق دستی تقسیم می شوند. مهام مارکت در ادامه به تفصیل در مورد این سیستم ها تو ضیح خواهد داد.

سیستم اطفای حریق دستی چیست؟

سیستم اطفای حریق دستی شامل تجهیزاتی می باشد که نیروی انسانی می بایست از آنها برای خاموش نمودن آتش استفاده نماید. تجهیزات اطفای حریق دستی بدون دخالت انسان عملا کاربردی نخواهند داشت. یکی از مهمترین و پرکاربردترین تجهیزات مهار آتش دستی کپسول های آتش نشانی می باشند که با توجه به نوع ماده خاموش کننده، کپسول های آتش نشانی به دسته های زیر تقسیم می شوند:

• خاموش کننده دستی دارای دی اکسید کربن یا co2
• خاموش کننده دستی دارای پودر و گاز
• خاموش کننده دستی دارای آب
• خاموش کننده دستی دارای کف
• خاموش کننده دستی دارای مواد هالوژنه

۱- خاموش کننده دستی محتوی دی اکسید کربن یا CO2

کپسول آتش نشانی CO2 یکی ازمهمترین دستگاه هایی است که برای اطفاء حریق بکار می رود. خاموش کننده گازی CO2 در اندازه های مختلف و با حجم گازهای مختلف ساخته می شوند. با توجه به این که این دستگاه جز خاموش کننده های قابل حمل دستی می باشد بنابراین براحتی می توان این دستگاه را در محل هایی که در معرض خطر آتش سوزی هستند قرار داد.

با توجه به نوع آتش می توان  از کپسول هایی حاوی ترکیبات مختلف مانند آب، پودر و گاز و یا دی اکسید کربن استفاده نموده و با اطفاء حریق توسط آنها، از بروز آتش سوزی های بزرگ و خسارات ناشی از آن جلوگیری نمود.

۲- خاموش کننده دستی دارای پودر و گاز

کپسول های آتش نشانی پودر و گاز که در آنها از مونو آمونیوم فسفات استفاده می شود بیشترین استفاده را داشته و تحت عنوان کپسول آتش نشانی ABC شناخته می شوند و برای اطفاء حریق هایی مانند آتش سوزی ناشی از جامدات قابل اشتعال نظیر چوب، کاغذ و لاستیک (حریق نوع A )، آتش سوزی ناشی از برق و عوامل الکتریکی (حریق نوع C)  و آتش سوزی ناشی از مایعات و گازها نظیر نفت، گازوئیل، روغن ها و گاز بوتان (حریق نوع B) استفاده می شوند. این کپسول های آتش نشانی بر پایه بیکربنات سدیم جهت اطفاء حریق های نوع B و C مناسب می باشند.

خاموش‌کننده‌های پودر و گاز خود به دو گروه کارتریج داخل و کارتریج بیرون تقسیم می‌شوند.

بیکربنات سدیم وقتی که توسط آتش حرارت ببیند از خود گاز دی اکسید کربن (CO2) آزاد می کند که بوسیله جلوگیری از رسیدن اکسیژن به مواد در حال سوخت باعث خاموش شدن حریق می شود. از طرف دیگر، مونو آمونیم فسفات در اثر حرارت ناشی از آتش، یک لایه چسبنده بر روی سطح موادی که در حال سوخت هستند ایجاد می کند که مانع از رسیدن اکسیژن به آتش شده و در نتیجه خاموش شدن حریق اتفاق می افتد.

سیستم اطفای حریق اتوماتیک چیست؟

این سیستم ها در صورت وقوع آتش سوزی و اعلام حریق به صورت خودکار وارد عمل شده و نسبت به خاموش نمودن آتش اقدام می نمایند. سیستم اطفای حریق اتوماتیک نیازی به دخالت انسان ندارند و در اولین فرصت نسبت به مهار آتش اقدام می نمایند.

انواع سیستم های اطفای حریق اتوماتیک:

•  سیستم های خودکار آب فشان با مخزن و پمپ
• سیستم اطفای حریق خودکار گازی
• سیستم اطفای حریق خودکار پودری
• سیستم اطفای حریق خودکار در اکسید کربن یا co2
• سیستم اطفای حریق خودکار مه پاش

۱- سیستم های خودکار آب فشان با مخزن و پمپ (اسپرینکلر)

اسپرینکلر بیشترین استفاده را در سیستم های اطفای حریق اتوماتیکی دارد که از آب در آنها برای خاموش نمودن آتش استفاده می کنند. به طور کلی سیستم های اطفای حریق اتوماتیک با استفاده از آب شامل سه دسته زیر می شود:

1. سیستم خودکار اطفای حریق با پاشش آب از کف
2. سیستم خودکار اطفای حریق با اسپری نمودن آب (اسپرینکلر)
3. سیستم خودکار اطفای حریق مه آب

۱- سیستم خودکار اطفای حریق با پاشش آب از کف

از این سیستم بیشتر برای مکان های پر خطر مانند انبار نگهداری مواد اشتعال زا، آشیانه هواپیما و… استفاده می شود.

۲- سیستم خودکار اطفای حریق با اسپری نمودن آب (اسپرینکلر)

این سیستم بصورت یک شبکه ی شاخه ای در زیر سقف اجراشده و دارای چندین آب فشان (اسپرینکلر) در روی انشعاباتش می باشد که هر اسپرینکلر دارای یک سنسور حرارتی می باشد.

هنگام ایجاد حریق حباب شیشه ای آب فشان که توسط مایع ای پر شده است در اثر افزایش درجه حرارت منبسط می شود و در نتیجه حباب شیشه ای توسط مایع خرد شده و آب فشان باز می گردد و پس از اطفای حریق کلیه اسپرینکلرهایی که عمل اطفای حریق را انجام داده اند باید تعویض نمود.

در واقع این سیستم با هدف اینکه از چیزی با مشخصات ویژه حفاظت کند در مکانی نصب می شود و نحوه پاشش اسپرینکلرها به صورت دایره ای، بیضی، مخروطی می باشد.

در ادامه فیلمی از نحوه عملکرد اسپرینکلر ببینید:

انواع اسپرینکلر :

اسپرینکلرها با توجه به درجه حرارتی که باز می شوند در انواع گوناگونی ساخته می شوند و به صورت های مختلفی از قبیل عمودی ، آویز شده به سقف، نصب شده که در داخل سقف یا دیوار نصب می شوند.

اسپرینکلرها براساس رنگ مایع حبابشان کد گذاری و شناسایی می شوند. اسپرینکلرهایی که در گستره دمایی ( ۱۳۵ تا ۱۷۰ درجه فارنهایت) کار می کنند در فضایی با کاربری معمولی نصب می شوند.

اسپرینکلرهایی که در گستره دمایی متوسط ( ۱۷۵ تا ۲۲۵ درجه فارنهایت) کار می کنند، برای نصب در موتورخانه ها استفاده می شوند. اسپرینکلرهایی که در محدوده دمایی زیاد ( ۲۵۰ تا ۳۰۰ درجه فارنهایت) کار می کنند در محیط های صنعتی نصب می شوند.

نکات نصب اسپرینکلر در ساختمان ها:

۱- کلیه بندهای مربوط به طراحی اسپرینکلر (شبکه بارنده) با فرض اینکه آتش سوزی فقط از یک نقطه در ساختمان شروع خواهد شد، نگارش شده است.

۲- پارکینگ ها و محل پارک خودروها و مسیر تردد آنها باید به طور کامل تحت پوشش سیستم اسپرینکلر قرار گیرد.

اجرای یک یا دو اسپرینکلر، به ازای هرکدام از خودروهای پارکینگ، اصولی نبوده و کلیه فضاهای پارکینگ، شامل محل های پارک خودرو، مسیرهای تردد و رمپ ها، باید تحت پوشش کامل شبکه بارنده قرار گیرد.

۳- کلیه قسمت های تصرفات تجاری نظیر واحد ها و راهروهای تجاری، باید به طور کامل تحت پوشش شبکه بارنده قرار گیرند.

۴- ساختمان های بلندمرتبه (بالای ۲۳ متر) باید به طور کامل تحت پوشش شبکه بارنده قرار گیرند. در ساختمان هایی که به طور کامل تحت پوشش شبکه بارنده هستند، کلیه فضاها نظیر اتاق های خواب، هال و پذیرایی، نهارخوری و آشپزخانه و … به جز سرویس های بهداشتی می بایست تحت پوشش کامل شبکه بارنده قرار بگیرند. کمد های لباس در تصرف های مسکونی تا مساحت حداکثر ۲.۲ متر مربع نیازی به نصب اسپرینکلر ندارند.

۵- سالن های اجتماعات، آمفی تئاترها و فضاهای تجمعی باید به طور کامل تحت پوشش شبکه بارنده باشند.

۶- انبارها های اجناس و باراندازها، باید تحت پوشش کامل شبکه بارنده نوع مناسب قرار گیرند.

۷- سیستم اسپرینکلر، باید هرسال توسط افراد مجاز، مورد آزمایش و بازبینی قرار گیرد.

دسته بندی ساختمان ها  (جهت طراحی سیستم اسپرینکلر) 

الف) محیط کم خطر (قابلیت اشتعال کم: اداری، مسکونی، بیمارستان و…)

ب) محیط خطر معمولی، گروه یک (قابلیت اشتعال متوسط: رستوران، پارکینگ و…) 

ج) محیط خطر معمولی، گروه دو  (قابلیت اشتعال بالاتر از متوسط: انبار لاستیک، روغن و…)

د) محیط پر خطر، گروه یک  (قابلیت اشتعال زیاد: ریخته گری، چاپخانه و…)

دسته بندی سیستم ها  (جهت طراحی سیستم اسپرینکلر) 

الف) سیستم اسپرینکلر لوله تر

ب) سیستم اسپرینکلر لوله خشک

۳- سیستم خودکار اطفای حریق مه آب

مکانیزم عملکرد این سیستم خودکار اطفای حریق ایجاد نمودن یک بخار آب می باشد که حرارت را جذب نماید. در واقع این سیستم با ایجاد نمودن مه سطح گسترده ای از حریق را در بر گرفته و در نتیجه انتقال حرارت و سرعت تبدیل قطرات آب به بخار بالا می رود و در نهایت اطفای حریق انجام می شود. این روش به علت گستردگی که در پراکندگی مه و کاهش دما دارد موثر تر عمل می نماید.

برای دانلود رایگان فایل «سیستم های اطفای حریق دستی و مکانیکی» کلیک نمایید.

محصولات پیشنهادی:

انواع اسپرینکلر

انواع کپسول آتش نشانی