مبانی سیستم های کشف و اعلام حریق | قسمت ۱
در این بخش از مقالات ایمنی و آتش نشانی در مهام مارکت درباره مبانی سیستم های کشف و اعلام حریق ( سیستم اعلام حریق و اطفا حریق و انواع سیستم اعلام حریق دتکتور دودی و…) توضیح خواهیم داد.
یکی از مهم ترین مباحث در حفاظت از حریق، سیســتم های کشــف و اعلام حریق اســت، به نحوی که در ساختمان های بلندمرتبه، چنانچه در ابتدا حریق اعلان شــود اولا با کشــف دقیق محل حریق می توان از خسارات جانی قبل از مرحله ی تشدید جلوگیری کرد (خروج ساکنین از ساختمان) و ثانیا با خبر به مأموران آتش نشانی (حتی در موارد خاص اطفا توسط ساکنین در لحظات اولیه) می توان هرچه زودتر از گسترش حریق جلوگیری و خسارات مالی آن را کاهش داد.
همچنین این سیســتم با قابلیت فعال سازی سیستم های اطفا حریق (به ویژه سیستم اطفا حریق سیلابی و پیش عملگر) و سامانه کنترل دود (شامل سیستم فشار مثبت پلکان، حالت حریق سامانه تهویه پارکینگ و غیره) اهمیت بسیار ویژه ای پیدا می کند. برخی استانداردهای معتبر خارجی و همچنین داخلی در این خصوص:
– استانداردهای انگلیسی ۵۴ BS/EN و ۵۸۳۹ BS
– استاندارد آمریکایی ۷۲NFPA
– ضوابط ملاک عمل سیستم های کشف و اعلام حریق آتش نشانی تهران
– نشریه ۶۲۲ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
در این مقاله عمدتا مباحث برمبنای مواردBS (برخلاف مباحث اطفا حریق و کنترل دود که عمدتا طبق مراجع آمریکایی است) ارائه و موارد مرتبط با NFPA قبل از بیان آن متذکر می شود.
شــایان ذکر اســت طبق ضوابط آتش نشــانی اســتان تهــران، کلیه تصرف های مســکونی با ارتفاع ۵ طبقه و بیشــتر روی زمین می بایست به سیســتم کشف و اعلام حریق خودکار و دســتی مجهز شوند (برای تصرفات خاص بدون محدودیت تعداد طبقات و همچنین جهت انتخاب نوع سیستم برای آن تصرف، به ضوابط محلی هر استان مراجعه شود).
فهرست مطالب
انواع سیستم اعلام حریق
متعارف (Conventional)
در این سیستم ها(معمولی) عموما با استفاده از دو رشته سیم(درصورت نیاز به LED سه رشته سیم) به صورت شاخه ای طراحی می شوند.
آدرس پذیر (Assressable)
در این سیستم ها دتکتور ها و شستی ها آدرس داشته و با استفاده از یک رشته سیم در هر لوپ به صورت حلقوی(Loop) طراحی می شوند.
بی سیم (wireless)
دراین سیستم ها همان گونه که از نامش مشخص است، در المان های مطروحه(دتکتورها، آژیرها و غیره) از رشته سیم استفاده نشده و به صورت بی سیم عمل می شود.
سیستم های چند مرحله ای
در این سیســتم های آدرس پذیر، ابتدا به جهت تائید پرسنل مربوط ابتدا به این واحدها اعلان می شــود و پس از حــدود ۱۵ ثانیه اعلان سراســری صورت می گیرد. این سیســتم عمدتا برای بیمارســتان ها، رستوران ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
بررسی اجزای مختلف
سیستم اطفای حریق را می توان به المان های مختلف زیر تقسیم بندی کرد:
پنل مرکزی (FAP یا Fire Alarm Panel)
کلیه کابل های اجزای دیگر به این پنل مرکزی که به آن کنترل پنل حریق (FPC) نیز می گویند متصل (کلیه سیم ها مجهز به سرسیم) و به نحوی تمامی المان های اعلام را در زون های مختلف نشان می دهد. این مهم شامل کلیدهای متعدد بوده و انواع مختلفی از آن وجود دارد. زمانی که چراغ زرد پنل روشــن شود (Fault) خطایی در سیستم نشان می دهد و زمانی که چراغ قرمز روشن شود (Fire) بخش یا زون محل آتش سوزی را نشان می دهد.
جهت قطع آلارم ناشــی از خطای دستگاه (آژیر خود پنل) نیز می بایست ابتدا پنل از حالت اتومات به حالت دستی(Manual) ) تبدیل شده و سپس کلید قطع بیزر و عیب یابی انجام پذیرد.
تغذیه دستگاه با برق ۲۲۰ ولت AC بوده که به برق DC تبدیل می شود. در این پنل ها دو باتری ۱۲ ولت به عنوان برق ذخیره وجود داشته که در صورت قطع برق، به مدت ۲۴ ســاعت توانایی این را دارد که سیستم را اداره کند.
در سیســتم اطفای حریق متعــارف، در انتهای هر زون که از کنترل پنل خارج می شــود، در انتهای مدار آن زون مقاومتی (End Of Line) وصل می شــود و جهت یافتن خطوط از اهم متر اســتفاده می شــود. کنترل پنل می بایست در جایی نصب شود که در معرض دید عموم یا نگهبان باشد.
رشته سیم (Cable)
به غیر سیستم های اعلام حریق وایرلس (بی سیم) عمدتا از دو رشته ی ۲ در ۱.۵ (در اتصال با LED سه سیم) استفاده می شود و کابل ها می بایست حداقل ۲ ساعت در مقابل حریق در دمای معین بدون آسیب دیدگی کار کنند و حداقل سطح مقطع ۱ میلی متر مربع داشته باشد. این سیم ها در فضای باز معمولا از درون لوله های فولادی عبور داده می شوند.
دتکتورهای دودی (Smoke Detector)
کاشــف های دودی به انواع خطی (پرتویی) و نقطه ای تقسیم بندی شده و عمدتا برای سقف های بلند(در مقایسه با دتکتور گرمایی) استفاده می شوند(تا حداکثر ارتفاع ۱۱ متر برای نقطه ای و ۲۵ متر برای پرتویی). لازم به ذکر است در محیط های مثل آشپزخانه و پارکینگ که به علل مختلف دود بیشتر از نواحی دیگر است، به جای دتکتور دود از دتکتور حرارتی (گرمایی) استفاده می شود.
نویسنده : داریوش فرجی
کاربران گرامی برای مشاهده قسمت دوم مقاله مبانی سیستم های کشف و اعلام حریق کلیلک کنید.
در ادامه با مشاهده این ویدیو با دتکتورهای آتش نشانی بیشتر آشنا خواهید شد…
مطالب مشابه:
