۱-۱۱-۱۷- مشخصات مواد و مصالح مصرفی

۱-۱-۱۱-۱۷- لوله ها

الف- لوله های فولادی

لوله های فولادی مورد استفاده در لوله کشی گاز میتواند از نوع بدون درز و یا درزدار باشد. این لوله ها از نظر ساخت، مواد، ابعاد، وزن، آزمایشها و رواداری ها باید با آخرین ویرایش یکی از استانداردها ISIRI3360، IGS-M-PL-0012(2)، EN10255، و یا API 5L Grade B مطابقت داشته باشد (طبق جدول شماره پ 4-1)

ب- لوله های پلی اتیلن

کاربرد لوله های پلی اتیلن فقط به صورت مدفون برای استفاده در شبکههای گازرسانی شهرکها و محوطه مجتمع های مسکونی و صنعتی مجاز میباشد.

لوله های پلی اتیلن باید مخصوص استفاده در شبکه گازرسانی ساخته شده و با استانداردIGS-M-PL014- (2)  مطابقت داشته باشند. شبکه های پلی اتیلن میبایست بر اساس این مبحث و ضوابط و دستورالعمل شرکت ملی گاز به شماره  IGS-C-DN-001(0) اجرا شوند.

تبصره ۱: استفاده از لوله های پلی اتیلن در سیستم گازرسانی داخل ساختمانها مجاز نمیباشد.

تبصره 2: استفاده از لوله های پلی اتیلن به صورت روکار مجاز نمیباشد.

تبصره ۳: اتصال لوله های پلی اتیلن به لوله های فولادی فقط با استفاده از اتصال رابط لوله فولادی به لوله پلی اتیلن و مطابق استاندارد  IGS-M-PL-014-3-(1) مجاز میباشد.

تبصره 4: اتصالات مورد استفاده در سیستم لوله کشی گاز پلی اتیلن باید از نوع الکتروفیوژن بوده و با استاندارد   IGS-M-PL-014-2مطابقت داشته باشند.

تبصره 5: در نقاطی که رعایت عمق (قطر لوله +۱۰۰ سانتیمتر) برای دفن لوله های پلی اتیلن ممکن نباشد باید مشابه بند 4-1-3-5-12-17 عمل شود.

پ- لوله های مسی

الف: استفاده از لوله های مسی که با مشخصات بند1-4-4-17 ردیف «ب» مطابقت داشته باشند، فقط برای اتصال لوازم گازسوز با فشار حداکثر یک چهارم پوند بر اینچ مربع ( ۱۷۲۴ پاسکال) و حداکثر طول 5/1 متر مجاز میباشد.

ب: استفاده از لوله های مسی به عنوان بخشی از سیستم لوله کشی اعم از روکار و یا توکار مجاز نمیباشد.

ت- لوله های قابل انعطاف شیلنگ برای اتصال دستگاههای گازسوز

۱: از این لوله ها فقط برای اتصال دستگاه های گازسوز به سیستم لوله کشی گاز استفاده میشود و کاربرد آن برای اتصال و یا بخشهائی از سیستم لوله کشی غیر از مورد یاد شده ممنوع میباشد.

۲: مشخصات و حداکثر طول مجاز استفاده از لوله های قابل انعطاف مطابق با شرایط مندرج در بند «ب» ماده 1-4-4-17 بخش اول این مقررات میباشد.

۲-۱-۱۱-۱۷- اتصالات

الف – اتصالات فولادی

۱ : اتصالات جوشی

در اجرای لوله کشی گاز به صورت توکار و همچنین روکار بالاتر از دو اینچ کلیه اتصالات باید از نوع جوشی فولادی بدون درز مطابق مشخصات ASTM A-234  Grade WPB با حداکثر 0.25 درصد کربن و یا استاندارد ملی ۳۰۷۶ و یا استاندارد IGS-M-PL-022-1 بوده و از نظر ابعاد با استاندارد ANSI B16.9  مطابقت داشته و ضخامت آن از رده ۴۰ کمتر نباشد.

۲ : اتصالات دنده ای

استفاده از اتصالات پیچی به استثنای اتصالات ورودی و خروجی ،رگولاتور کنتور و شیر قفل شونده در علمک ها، ممنوع میباشد.

اتصالات دنده ای باید مطابق با استاندارد ملی شماره ۱۷۹۸ باشد.

:3فلنج ها

فلنج ها باید فولادی دارای گردن جوشی و از نوع ASTM A-105 ساخته شده به روش اهنگری (فورج) کلاس   ۱۵۰ طبق استاندارد ANSI B.16.5 بوده و سطح آنها باید بر آمده و شیاردار باشد. کاربرد اتصالات فلنجی به صورت مدفون مجاز نیست.

ب– اتصالات پلی اتیلن

اجرای لوله کشی پلی اتیلن فقط با استفاده از اتصالات از نوع الکتروفیوژن ۱ مطابق با استاندارد IGS-PL-014(2) مجاز میباشد. استفاده از سایر انواع اتصالات اعم از جوش لب به لب ۲ یا مکانیکی و غیره مجاز نمی باشد.

پ– اتصالات دنده پیچ

اتصالات دنده پیچ باید از جنس فولادی و یا چدن چکش خوار و با شرایط زیر باشد:

• از نظر ظاهری عاری از عیب و خلل و فرج داخلی یا خارجی و نواقص ظاهری باشد.
•  سرهای آن دارای بر جستگی به صورت طوقه باشد تا در مقابل فشار وارده برای محکم بستن مقاومت نموده و ترک نخورد.
• در صورتیکه توسط گیره فشرده شود تا وقتی که قطر آن لااقل تا ۸۰٪ قطر اصلی تقلیل پیدا میکند نباید در آنها شکستگی یا ترک به وجود آید.
• ضخامت جداره بدنه آنها لااقل برابر ضخامت جداره لوله ای باشد که اتصال بر آن نصب میگردد.
• ضخامت جداره کلیه قسمتهای بدنه اتصال باید کاملاً یکنواخت بوده و حداقلهای مندرج در استاندارد مربوطه را دارا باشد.
• فشار ترکیدن هیدرواستاتیکی آنها لااقل برابر فشار ترکیدن لوله ای باشد که اتصال بر آن نصب میگردد.

3-1-11-17 مواد آب بندی اتصالات دنده پیچ

برای آب بندی اتصالات دنده ای لوله های گاز باید روی دندههای خارجی لوله و اتصال را به اندازه کافی و مناسب با مواد یا نوار آب بندی (تفلون) پوشانید بکار بردن نخهای کنفی یا خمیر و سایر مواد که برای آب بندی لوله های آب متداول است برای لوله های گاز مجاز نمیباشد. ترکیبات موادی که برای آب بندی اتصالات بکار میرود باید در برابر اثرات گاز طبیعی و مواد شیمیایی موجود در آن که در لوله ها جریان دارد مقاوم باشد. علاوه بر آن این مواد باید همیشه حالت نرمی خود را حفظ کرده و خشک نشود و نیز به نحوی باشد که در اثر فشار یا حرارت زیاد محیط سیلان پیدا نکرده و از لابلای اتصالات خارج نشود.

خرید انواع شیر قطع کن گاز حساس به زلزله مطابق با تغییرات ویرایش چهارم مبحث 17 

برای مشاهده محصولات هر برند روی عکس کلیک کنید.

۴-۱-۱۱-۱۷- شیرهای فلزی

شیرهائی که در شبکه گاز با لوله های فولادی نصب میشود باید از نوع ربع گرد توپکی یا سماوری طبق مشخصات زیر باشد:

الف: طراحی، ساخت، اندازه ها، آزمایشها و علامتگذاری آنها طبق استاندارد IGS-M-PL-002-1-(2) و IGS-M-PL-010-1(1) یا API 6 D باشد.

ب : جنس شیر باید فولادی طبق استاندارد  ASTM A216 GRWCB و از نوع کلاس ۱۵۰ یا معادل آن باشد.

پ: شیرهای تا اندازه  1/2۱ اینچ میتواند از نوع جوشی، فلنجی و یا دنده پیچ باشد و شیرهای نوع توپکی و سماوری از اندازه ۲ اینچ به بالا باید از نوع فلنجی یا جوشی باشد.

ت : شیرهای برنجی یا برنزی از نوع دنده پیچ چ تا اندازه 1/2 ۱ اینچ برای لوله کشیهای روی کار در صورتیکه از نظر فشار و شرایط استفاده مناسب بوده و با استانداردهای موسسه استاندارد و یا شرکت ملی گاز مطابقت داشته باشد، قابل قبول است.

تبصره: شیرهای مدفون شبکه های گاز باید به صورت جوشی با ساقه بلند بوده و نصب حوضچه بازدید آنها طبق نقشه های استاندارد شرکت ملی گاز باشد.

۵-۱-۱۱-۱۷ شیرهای پلی اتیلن

شیرهای پلی اتیلن که در شبکه های گاز نصب میشوند باید از نوع ربع گرد توپکی طبق استاندارد (0) IGS-M-PL-015  باشد.

۶-۱۰-۱۱-۱۷- پوشش لوله و اتصالات فولادی

انواع پوششهای مورد استفاده برای عایقکاری لوله های مدفون باید مطابق جدول شماره پ-۴-۲ باشد.

۷-۱-۱۱-۱۷- دستگاه جوش پلی اتیلن

جوشکاری لوله و اتصالات پلی اتیلن باید با دستگاه جوش الکتروفیوژن مطابق با استاندارد IGS-M-PL016(2) انجام گیرد.

۱-۱۱-۱۷-8 الکترودهای جوشکاری

جوشکاری کلیه پاسهای لوله های API-S Grade B باید با استفاده از الکترودهای مطابق استانداردAWS-E-6010  و یا ISIRI-871 باشد.

تبصره: مشخصات و نمونه الکترودها قبل از مصرف باید به تائید دستگاه نظارت برسد.

انتخاب قطر الکترود در هر مورد بستگی به اندازههای پاس ،اول قطر لوله و ضخامت جداره آن دارد. در این رابطه میتوان از الکترودهای با قطر 3/32 اینچ یا 1/8  اینچ یا بر حسب مورد استفاده نمود. الکترودها تا زمان استفاده باید در جعبههای در بسته اصلی نگهداری شده و انبار کردن آنها باید بر طبق توصیه های سازنده باشد. الکترودها پس از آنکه از جعبه های اصلی خارج شدند باید از رطوبت و صدمه به پوشش آنها محافظت شوند. الکترودهایی که صدمه دیده اند مردود شناخته شده و باید از کارگاه خارج شوند.

۹-۱-۱۱-۱۷ واشر لائی

واشرهائی که در فاصله بین فلنجهای لوله کشی گاز بکار میروند باید از جنسی باشد که در برابر فشاری که سیستم لوله کشی بر مبنای آن طراحی گردیده و همچنین ترکیبات شیمیایی گازی که در سیستم لوله کشی انتقال داده میشود مقاوم بوده و بتواند خواص فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت و فشار طراحی شده حفظ نماید واشرها باید از الیاف فشرده شده نسوز ساخته شده و در صورتیکه در ساختن آنها الیاف فلزی بکار رفته باشد بتوانند تا دمای ۵۰۰ درجه سانتی گراد مقاومت نماید هر گاه فلنجی باز شود هنگام بستن مجدد آن باید واشر را تعویض نمود واشرهای مصرفی باید با استاندارد شرکت ملی گاز به شماره GS-M-PL-008 مطابقت داشته باشد.

۱۰-۱-۱۱-۱۷ مصالح مستعمل

مصالح لوله کشی از قبیل ،لوله اتصالات و شیرهایی را که قبلا از سیستم لوله کشی باز شده است نباید در لوله کشی گاز مورد استفاده قرار گیرد.

۱۱-۱-۱۱-۱۷ سایر مصالح

اگر در سیستم لوله کشی گاز لازم باشد از مصالحی استفاده شود که مشخصات آنها در این مقررات گفته نشده است، باید این مصالح به ترتیب اولویت مطابق با استانداردهای اقلام شبکههای گازرسانی گاز (IGS)، استاندارد ملی نفت (IPS)و استاندارد ملی ایران (ISIRI)باشد. این مصالح باید به طور کامل از نصب به طور دقیق آزمایش شود تا اطمینان حاصل گردد که برای کار مورد نظر مناسب و از نظر ایمنی مورد اطمینان میباشد، علاوه بر آن از طرف سازنده آنها برای مصرف در سیستم لوله کشی گاز توصیه شده باشد و در هر حال قبل از استفاده از این گونه وسایل باید به تائید دستگاه بررسی شده و پس نظارت رسیده باشد.

۱۲-۱-۱۱-۱۷ علامتگذاری

روی هر قطعه از لوله اتصالات شیرها و دیگر اجزاء لوله کشی گاز باید علامت کارخانه سازنده استاندارد ساخت و اندازه به صورت ریخته گری پلاک ،فلزی ،رنگ پاک نشدنی نصب و یا نقش شده باشد.

تبصره: در مورد شیرها و فلنجها رده فشار نیز باید درج گردد.

۲-۱۱-۱۷- برآورد مصرف و طراحی سیستم لوله کشی گاز

۱-۲-۱۱-۱۷- برآورد مصرف گاز

مقدار گاز لازم برای مصرف بر حسب متر مکعب در ساعت به استثنای شهرکهای مسکونی و صنعتی را باید از ظرفیت حرارتی که سازندگان وسایل گازسوز برای آنها مشخص کردهاند با در نظر گرفتن ارزش حرارتی گاز طبیعی برآورد کرده و یا از مقدار مصرف قبلی سوخت دستگاه محاسبه نمود.

برآورد مصارف شهرکهای مسکونی و صنعتی باید با استفاده از نرم افزارهای مورد تائید شرکت ملی گاز ایران و با منظور کردن شرایط اقلیمی و ضرایب رشد و توسعه شبکه انجام شود.

تبصره 1: در صورت موجود نبودن اطلاعات مربوط به ظرفیت حرارتی دستگاهها میزان مصرف گاز باید بر اساس دفترچه محاسباتی مربوطه برآورد شود

تبصره 2: قرارداد مشترک با شرکت گاز استان باید بر اساس برآورد مصارف محاسبه شده، منعقد گردد.

۲-۲-۱۱-۱۷ طراحی سیستم لوله کشی گاز

بر اساس ضوابطی که سازمان قانونی نظارت بر لوله کشی گاز مشترکین عمده تعیین مینماید لازم است که طرح سیستم لوله کشی گاز به صورت نقشه (کروکی ،پلان ایزومتریک ……) توسط طراح تهیه شود. این نقشه نقشه ها به گونه ای باید تهیه شود که در آنها تمام جزئیات سیستم لوله کشی اعم از اقطار لوله ها، موقعیت، فواصل انشعاب، طول بخش مختلف سیستم لوله کشی و میزان مصارف هر یک از نقاط پیش شده و شیرهای مصرف کننده ها مشخص شده باشند.

 نقشه ها باید دارای مقیاس و یا اندازه بوده جزئیات ساختمانی ،کانال ،حوضچه تکیه گاه، غلاف، سیستم های تقلیل فشار ثانویه و کلیه اطلاعات مورد نیاز طرح در آنها مشخص شده باشند.

در نقشه ایزومتریک باید محل ایستگاه تقلیل فشار و اندازه گیری محل) تحویل گاز از طرف شرکت گاز ،ناحیه نام دستگاههای گازسوز و حداکثر مصرف بر حسب متر مکعب در ساعت درج گردد.

۳-۲-۱۱-۱۷- افزودن به سیستم لوله کشی موجود

 چنانچه در نظر باشد سیستم لوله کشی موجود توسعه یابد باید اطمینان حاصل نمود که سیستم موجود ظرفیت کافی برای افزایش مصرف را داشته باشد در غیر این صورت باید با تعویض لوله ها با لوله با قطر بیشتر و یا احداث لوله کشی مجزا برای مصارف جدید اقدام گردد اخذ مجوز توسعه سیستم لوله کشی از شرکت گاز ناحیه الزامی است.

۴-۲-۱۱-۱۷- نقطه تحویل گاز به مشترک

محل اتصال بین سیستم لوله کشی گاز داخلی و ایستگاه تقلیل فشار اولیه میباشد. در این نقطه، لوله کشی گاز داخلی توسط یک شیر که جهت قطع و وصل جریان گاز مورد استفاده قرار میگیرد به ایستگاه تقلیل فشار اولیه متصل میشود.

۵-۲-۱۱-۱۷ نقاط اتصال به سیستم سوخت جایگزین

واحدهایی که در آنها برای مواقع قطع گاز شبکه شهری پیش بینی سوخت گاز جایگزین گردیده است در محل اتصال که باید بعد از ایستگاه تقلیل فشار و اندازه گیری ،باشد از شیر سه طرفه استفاده شود. در غیر این صورت لازم است شیر یک طرفه برای جلوگیری از جریان معکوس پیش بینی شود و شیرگذاری باید به گونه ای باشد که در هنگام باز بودن یک مسیر جریان گاز از مسیر دیگر مسدود گردد.

خرید انواع بالانسر،رگلاتور، و فیوز های لوله کشی گاز طبیعی

برای مشاهده محصولات روی عکس کلیک کنید.

۶-۲-۱۱-۱۷- محل نصب ایستگاههای تقلیل فشار و یا رگولاتورها

و یا تجهیزات تقلیل دهنده فشار باید طوری نصب شوند که در برابر صدمات خارجی محفوظ باشند. محل نصب رگولاتورها باید به صورت مستقیم با فضای آزاد در ارتباط باشد در صورت عدم وجود ارتباط مستقیم با فضای آزاد، باید ونت رگولاتور توسط لوله کشی با قطر مناسب به فضایی متصل شود که تخلیه گاز ناشی از ونت در آن بدون خطر باشد و باید پیش بینیهای لازم برای جلوگیری از ورود آب، حشرات و اشیاء خارجی به داخل ونت رگولاتور به عمل آید. اتصال ونت رگولاتور به مجرای دودکش دستگاهها به هیچ وجه مجاز نمیباشد. رگولاتورها باید دارای شیر قطع کن فشار بالا و فشار پایین باشند نصب شیر قطع کن قبل و بعد از رگولاتورها الزامی است.

۷-۲-۱۱-۱۷- ملاحظات کلی در تعیین قطر لوله ها

قبل از اقدام به نصب سیستم لوله کشی گاز باید قرارداد اشتراک گاز طبیعی با شرکت گاز ناحیه شهر استان ذیربط منعقد گردد. سیستم لوله کشی باید به گونه ای طراحی و اجرا شود که حداکثر میزان گاز مصرفی دستگاه های گازسوز را بدون افت فشار خارج از میزان مجاز از نقطه ورود گاز به سیستم لوله کشی تا مصرف تأمین نماید نقطه تحویل گاز به مشترک باید از طرف شرکت گاز ناحیه مشخص شده باشد.

۸-۲-۱۱-۱۷ افت فشار مجاز

افت فشار طراحی شده در سیستم لوله کشی در شرایط حداکثر جریان گاز در هیچ یک از نقاط مصرف نباید از ۱۰ درصد فشار اولیه تجاوز نماید.

یادآوری: منظور از نقطه مصرف برای لوازم گاز سوز که مجهز به رگولاتور هستند تا شیر قبل از رگولاتور و در سایر موارد تا شیر قبل از دستگاه گاز سوز می باشد.

۹-۲-۱۱-۱۷ حداکثر سرعت گاز

سرعت کار در سیستم لوله کشی نباید از ۲۰ متر در ثانیه تجاوز نماید.

۱۰-۲-۱۱-۱۷ حداکثر میزان مصرف

میزان گاز مصرفی بر حسب متر مکعب در ساعت مجموع حداکثر مصارف دستگاه های گازسوز براساس مشخصات فنی آنها که توسط سازندگان تعیین شده میباشد میزان مصرف چنانچه توسط سازنده دستگاه گازسوز مشخص نشده باشد با استفاده از جدول 2-4-17 و توسط طراح مشخص میشود مصرف کل سیستم لوله کشی باید براساس کار کرد همزمان کلیه دستگاههای گازسوز پیش بینی شده در حداکثر ظرفیت دستگاه ها محاسبه شود.

تبصره: در مواردی که دستگاههایی با سایر سوختها مورد استفاده قرار دارند، مصارف گاز آنها باید از طریق محاسبات ارزش حرارتی سوختها و معادل یابی با گاز طبیعی تعیین شود.

۱۱-۲-۱۱-۱۷ تعیین قطر لوله ها

اندازه قطر لوله های سیستم لوله کشی گاز باید به یکی از روشهای زیر انجام شود:

• با استفاده از جداول تعیین قطر لوله ها
• با استفاده از فرمولهای محاسباتی
• با استفاده از نرم افزارهای طراحی مورد تأیید شرکت ملی گاز

الف – برآورد قطر با استفاده از جداول

این روش فقط به منظور برآورد اولیه قطر لوله ها در شبکههای گاز شاخهای مورد استفاده قرار میگیرد و طراحی تفصیلی باید با استفاده از روابط طراحی و نرم افزارهای مورد تائید انجام شود. در این جداول (بخش پیوست جداول شماره پ-۴-۴ الی پ-۴-۸) ظرفیتهای لوله ها برای فشار، قطر و طولهای مختلف مسیر بوده که فاصله بین خروجی از داده شده است. طول مورد استفاده برای محاسبات طولانی ترین ایستگاه تقلیل فشار تا دورترین مصرف کننده از آن میباشد.

ب- محاسبه اندازه قطر لوله ها با استفاده از فرمولها

برای تعیین اندازه قطر لولهها با توجه به افت فشار و حداکثر سرعت مجاز ،گاز میتوان از فرمولهای جریان گاز با در نظر گرفتن کلیه شرایط مربوط استفاده نمود به عنوان نمونه فرمول زیر ارائه میگردد:

فرمول وایموت:

 (1)   

فرمول فوق برای جریان گاز در لوله ها با اندازه اسمی ۱۲ اینچ و یا کمتر و همچنین فشار بیش از 35/0 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع( 5پوند بر اینچ مربع) بکار میرود.

در فرمول فوق پارامترهای به کار رفته به شرح زیر است:

Q  = مقدار جریان مترمکعب در ساعت در شرایط استاندارد (فشار ۱٫۰۳۳ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و دمای ۱۵٫۶ درجه سلسیوس)

T_o  = دمای پایه (۲۷۳/۲+ ۱۵٫۶) کلوین

P_o = فشار پایه ۱,۰۳۳ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع

P₁=  فشار ابتدای ،لوله کیلوگرم بر سانتیمتر مربع مطلق

P₂ = فشار انتهای لوله در نقطه مصرف کیلوگرم بر سانتی متر مربع مطلقP₂ ) براساس ده درصد افت فشار اولیه منظور میشود(

d =  قطر داخلی، سانتی متر

G = چگالی گاز

T = دمای مطلق گاز ، t +۲۷۳٫۲

 t=  دمای قابل اندازه گیری ،گاز سلسیوس

L= طول لوله ، کیلومتر

اگر در فرمول فوق T=288/8K، Po=1/033 kg/cm^2، G=0/65 و طول برحسب متر L= باشد، فرمول بصورت زیر خواهد بود .

(2)   

در جداول شماره پ-۴-۴ الی پ-۴-۸- ظرفیتهای مختلف لوله برای فشار، قطر و طولهای مختلف آنها داده شده است. در صورتی که طول لوله کشی و یا قطر لوله ها بالاتر از ارقام مندرج در جداول مذکور باشد میتوان ظرفیتهای لازم را با استفاده از فرمولهای (۱) یا (۲) محاسبه نمود.

در صورتیکه چگالی گاز غیر از 65/0 باشد برای بدست آوردن ظرفیت لوله باید ظرفیتهای بدست آمده از جداول فوق الذکر را در ضرائب داده شده در جدول شماره پ-۴-۳- بخش پیوست ضرب نمود.

– فرمولهای فوق الذکر برای جداول شماره ۶ الی ۸ بخش پیوست ۴ مورد استفاده قرار میگیرد.

-برای محاسبه سرعت گاز در لوله و اطمینان از اینکه مقدار آن از ۲۰ متر در ثانیه تجاوز نکند از فرمول زیر استفاده نمود.

(3)   

V = سرعت جریان گاز (متر در ثانیه)

Q=  میزان جریان (مترمکعب استاندارد در ساعت)

P₁= فشار اولیه (کیلوگرم بر سانتیمتر مربع مطلق)

d=   قطر داخلی لوله (سانتی متر)

پ– نرم افزارهای طراحی شبکه های لوله کشی گاز

استفاده از نرم افزارهای خاص طراحی شبکه های گازرسانی غیر آنتنی (حلقوی) باید مورد تائید شرکت ملی گاز ایران باشد.

طراحی شبکه های گاز با استفاده از لوله های پلی اتیلن باید به صورت شاخه ای و محاسبات آن با استفاده از فرمول IGT و یا نرم افزارهای طراحی که مورد تائید شرکت ملی گاز ایران است انجام گیرد.