همانطور که در این بخش از مقالات گازرسانی در مهام مارکت می خوانید درباره نصب شیرهای برقی با باز و بست تدریجی بر مسیر رایزرهای گرمایشی توضیح خواهیم داد.

در بیشتر موتورخانه ها مدار گرمکن منبع آب گرم مصرفی و مدار رایزرهای گرمایشی هر دو از یک کلکتور تغذیه می شوند. در فصل گرم سال مدار رایزرهای گرمایشی به کل بسته است و تنها مسیر گرم کننده منبع آب گرم
مصرفی و بهداشتی در مدار قرار دارد. در فصل سرد سال اما هر دو مدار باز هستند و آب گرم تولید شده در هر دو مدار به شکل یک سان و با دمایبرابر جریان دارد.

از سوی دیگر در بیش تر ساختمان ها، چه مسکونی چه اداری، حجم منبع آب گرم مصرفی و بهداشتی با میزان تقاضای واقعی، به ویژه در ساعات پیک مصرف هم خوانی ندارد و در نتیجه برای این که آب گرم مورد نیاز در ساعات پیک مصرف فراهم باشد دمای ترموستات همواره روی درجه های بالاتر از اندازه لازم تنظیم می شود که این روش به ویژه در فصل سرد سال موجب هدررفت بسیار زیاد انرژی و ایجاد شرایط نامناسب و ناخوشایند برای افراد می شود.

این مشکل بیشتر در این شرایط خود را نشان می دهد:

۱) زمانی که دمای ساختمان در شرایط دل خواه قرار دارد اما موتورخانه تنها برای تامین دمای تنطیم شده برای آب گرم مصرفی روشن می شود و با ارسال آب گرم به رادیاتورها دمای ساختمان را هم بالاتر می برد و افزون بر مصرف بیهوده انرژی، بار حرارتی ناخواسته ای هم به محیط تحمیل می کند که ه موجب افزایش دمای داخل ساختمان و کلافگی افراد خواهد شد.
۲) در ساعات و روزهای گرم دوره سرما که دمای هوای خارج ساختمان به بیش از ۲۰ درجه سانتیگراد برسد، دیگر نیازی به ارسال آب گرم به رادیاتورها نیست ولی از آنجاکه رایزرهای گرمایشی ساختمان در تمام دوره سرما همیشه باز هستند، آب گرمی که برای تامین آب گرم مصرفی در سیستم تولید می شود بی مورد به رادیاتورها هم ارسال می شود و شرایط ناخوشایند در ساختمان ایجاد خواهد شد.
۳) در آستانه و پایان فصل سرما که هنوز تغییر کامل فصل رخ نداده است، هنگام روز هوای خارج ساختمان گرم و شب هنگام هوا سرد می شود و در روز نیازی به گرمایش نیست درحالی که ساختمان در شب به گرمایش نیاز دارد.

از سوی دیگر ازآنجاکه رایزرهای گرمایشی هنوز باز هستند در طول روز هم آب گرم به رادیاتورها ارسال و دمای ساختمان ناخواسته افزایش می یابد و افراد در ساعات گرم روز باید گرمایش ناخواسته و کلافگی ناشی از آن را تحمل کنند و یا برای فرار از آن پنجره ها را باز کنند.
۴) در ساعت های پیک مصرف آب گرم بهداشتی، موتورخانه برای تامین آب گرم مورد نیاز به شکل پیوسته کار می کند و ناخواسته آب داغ را به مدار گرمایش هم ارسال می کند و دمای ساختمان را بالا می برد.
از آنجاکه در بیشتر موتورخانه ها درجه حرارت سیستم گرمایش و آب گرم بهداشتی به شکل دستی و تنها با تنظیم ترموستات دیگ و پمپ بر روی یک درجه ثابت انجام می شود، در عمل موتورخانه های کنونی پاسخی به تغییرات دمای هوای محیط در ساعات گوناگون شبانه روز و ناشی از ورود و خروج جبهه هوای سرد و گرم نمی دهند و این خود موجب افزایش دما و شرایط ناخوشایند کلافگی داخل ساختمان می گردد.

از سوی دیگر امکان کنترل و تنظیم جداگانه دمای مدار رایزرهای گرمایشی و آب گرم مصرفی بهداشتی وجود ندارد و در برخی ساعات شبانه روز، به ویژه ساعات پیک مصرف آب گرم بهداشتی ، دمای ساختمان بیهوده افزایش یافته و افز ون بر ایجاد شرایط ناخوشایند، هدررفت انرژی را هم افزای می دهد.
سامانه های کنترل هوشمند موتورخانه میزان گرمایش را بر اساس دمای محیط و از محل تولید تنظیم و کنترل می کنند. این سامانه به کمک حسگرهای نصب شده در بیرون ساختمان و نقاط مهم مدار گرمایش و آب گرم مصرفی، به شکل لحظه ای داده های دریافتی را پردازش کرده و براساس شرایط ازپیش تعیین شده با کنترل مشعل و پمپ های آب گرم چرخشی و مصرفی ، بار حرارتی مورد نیاز را در ساعات و شرایط مختلف تامین و تثبیت می کند.
با استفاده از سامانه های کنترل هوشمند موتورخانه می توان بر بخشی از این مشکل که ناشی از تغییرات دمای محیط است چیره شد، ولی مشکل ناشی از هم مسیر بودن مدار رایزرهای گرمایشی و آب گرم مصرفی در فصل سرد سال همچنان باقی خواهد ماند.

با نصب شیرهای برقی تابستانی ـ زمستانی بر روی مسیر رایزرهای گرمایشی به سادگی می توان این مشکل را از میان برداشت و نزدیک به ۱۰ تا ۱۵درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کرد. کارکرد اصلی این شیرها این است که در فصل سرد سال حالت مدار را به شکل خودکار از زمستانی به تابستانی و برعکس تغییر دهند. به بیان ساده تر هنگامی که تنها به آب گرم مصرفی بهداشتی نیاز باشد، این شیر با دریافت فرمان از سامانه کنترل هوشمند موتورخانه مسیر چرخش آب در رایزرهای گرمایشی را می بندد و آب گرم دیگر به رادیاتورها ارسال نمی شود و درنتیجه دمای داخل ساختمان در شرایط دل خواه تنظیم شده پایدار و ثابت می ماند.
در این حالت تمام آب گرم برا ی گرم کردن منبع آب گرم به گردش درمی آید و مسیر گردش آب در مدار بسیار کوتاه شده و با صرف انرژی بسیار کمتر و در مدت زمان بسیار سریع تر دمای آب گرم بهداشتی به دمای دلخواه می رسد.

با نصب شیرهای برقی تابستانی ـ زمستانی در تمام شرایط حتی در ساعت های پیک مصرف، آب گرم کافی با دمای مناسب دردسترس خواهد بود و دیگر نیازی به بالابردن درجه تنظیم ترموستات نخواهد بود و می توان آن را چندین درجه کاهش داد و از این راه از هدررفت انرژی پیشگیری و مقدار چشم گیری هم صرفه جویی کرد و هم زمان آسایش حرارتی ساکنان ساختمان را نیز فراهم کرد.
باز و بست تدریجی این شیرها برای آن است که از بروز پدیده ضربه قوچ در مدار پیش گیری و کارکرد مطمئن و بدون سروصدای شیرهای برقی ممکن شود.
ازآنجاکه تعداد و ظرفیت پمپ های موتورخانه برای آبدهی کل سیستم طراحی و انتخاب می وشد این امکان وجود دارد که با بسته شدن مدار رایزرهای گرمایشی به دلیل افزایش فشار ، دبی و سرعت در مدار گرم کن منبع آب مصرفی سر و صدا ایجاد شود و یا به پمپ و دیگ و سیستم لوله کشی فشار زیادی وارد شود و استهلاک سیستم افزایش یابد و مصرف انرژی الکتریکی پمپ(ها) هم افزایش یابد.

برای چیرگی بر این مشکل دو حالت پیش بینی می شود:

۱) اگر موتورخانه تنها از یک پمپ استفاده کند.

اگر این پمپ در دوره تابستانی هم استفاده می شود و کارکرد آن مجاز باشد، مسدود شدن مدار رایزرهای گرمایشی با بسته شدن شیر برقی سیستم را درست در شرایط تابستانی قرار می دهد و درنتیجه ادامه کارکرد پمپ هیج مشکلی به دنبال نخواهد داشت.
اگر پمپ در دوره تابستانی خاموش است و استفاده نمی شود و کارکرد آن مجاز نباشد، آنگاه مدار کنترل هوشمند را باید چنان طراحی و اجرا کرد که با بسته شدن شیر برقی، پمپ هم از کار بیافتد و با باز شدن شیر برقی بار دیگر پمپ به کار بیافتد.

۲ ) اگر چند پمپ در موتورخانه وجود داشته باشد

در این شرایط پمپ ها را باید به دو دسته تقسیم کرد: پمپ هایی که تنها در فصل سرما در مدار هستند و پمپ هایی که در هر دو فصل سرد و گرم در مدار کار می کنند. کنترل مدار هوشمند در این حالت به گونه ای است که پمپ های زمستانی با بسته شدن شیر برقی از کار میافتند و پمپ های تابستانی به کار خود ادامه خواهند داد. با باز شدن شیرهای برقی اما همه پمپ ها بار دیگر به کار افتاده و وارد مدار خواهند شد.
با این ترفند از وارد آمدن فشار بیش از اندازه به پمپ و مشکلات احتمالی ناشی از آن نیز پیشگیری خواهد شد

شیرهای برقی تابستانی ـ زمستانی در موتورخانه ای می تواند نصب شود که سامانه کنترل هوشمند در آن برقرار باشد. به بیان دیگر نصب این شیرها تکمیل کننده کارایی این سامانه برای فصل سرد سال در موتورخانه هایی است که مدار گرمکن منبع آب گرم مصرفی و مدار رایزرهای گرمایشی هر دو از یک کلکتور تغذیه می شوند. بخشی از کارکرد این شیر به تغییرات دمای خارج ساختمان و بخش دیگر آن به میزان نیاز به آب گرم مصرفی و بهداشتی ساختمان در ساعات مختلف شبانه روز بستگی دارد. فرمان های باز و بست شیرهای برقی تابستانی ـ زمستانی از سامانه کنترل هوشمند و بر اساس شرایط ازپیش تعیین شده صادر و توزیع متناسب آب در مدار رایزرهای گرمایشی و آب گرم مصرفی را کنترل می کند.
شیرهای برقی تابستانی ـ زمستانی در مسیر رفت یا برگشت مدار رایزرهای گرمایشی نصب می شوند. اجرای عملیات نصب این شیرها باید بر اساس رویه ها و شیوه نامه های اجرایی سازنده و با رعایت تمام استاندارهای لوله کشی تاسیسات انجام شود. محل نصب این شیرها بسته به شرایط لوله کشی موجود در موتورخانه باید به گونه ای انتخاب شود که به آسانی دردسترس و تا جای ممکن به کنترل مرکزی سامانه هوشمند موتورخانه هم نزدیک و با کمترین نیاز به تخریب مدارهای موجود قابل اجرا باشد. دردسترس بودن شیرهای برقی سادگی نگهداری و تعمیر این شیرها را نیز فراهم می کند.

مدارهای کنترلی این شیرها باید با مشخصات سامانه موجود کنترل هوشمند موتورخانه هم خوانی داشته باشد و سیم کشی فرمان و قدرت عملگرهای برقی این شیرها باید بر اساس استاندارهای معتبر انجام شود.

برای خرید شیر برقی از شرکت مهام صنعت کلیک کنید.

مطالب مشابه: