با سیستم های آبیاری گلخانه ها آشنا شویم.

یکی از مهمترین عواملی که در هنگام راه اندازی یک گلخانه باید مورد توجه قرار گیرد انتخاب یک روش آبیاری مناسب و صحیحی می باشد که این انتخاب به عوامل متفاوتی مانند نوع محصول کشت شده، شرایط آب و هوایی منطقه کشت، سیستم های گرمایشی و تهویه گلخانه، زمان و فصلی که کشت انجام شده است و… بستگی دارد و با توجه به عوامل ذکر شده می بایست برای انتخاب یک آبیاری مناسب اقدام نمود تا میزان نیاز گیاهان نسبت به آب به مقدار کافی تامین شده تا رشد و بهره وری آنها صورت گیرد و از بروز ضرر و زیان های احتمالی جلوگیری شود.

نکات مهم برای آبیاری گلخانه

۱- خاک گیاهان باید دارای زهکشی مناسبی باشد.

یکی از عوامل بسیار مهم برای انجام آبیاری صحیح گیاه این است که خاک آن دارای زهکشی مناسب باشد تا هوای کافی در اطراف ریشه گیاه وجود داشته باشد. ترکیب خاک گلخانه باید دارای یک فرمولاسیون متناسب با شرایط گلخانه باشد.

۲- انجام عملیات آبیاری به صورت کامل 

اگر آبیاری به صورت کامل برای گیاهان انجام نشود قطعا دچار آسیب های جدی خواهند شد. باید دقت شود که گیاهان گلخانه نیز باید به طور کامل سیراب شوند و حتی نقاط انتهایی ریشه آنها می بایست آب کافی دریافت نماید لذا انجام ۱۰ الی ۱۵ درصد آبیاری اضافی برای گیاهان بعنوان یک قائده کلی توصیه می شود.

۳- انجام آبیاری قبل از شروع تنش آبی گیاهان گلخانه

گیاهان نیاز به آبیاری به اندازه کافی دارند و اگر در این امر زیاده روی شود آسیب خواهند دید. بنابراین باید دقت شود قبل از ورود گیاهان به مرحله تنش آبی نسبت به آبیاری آنها اقدام نمود. این موضوع از ظاهر گیاهان و خاک آنها قابل تشخیص می باشد.

روش های آبیاری گیاهان گلخانه ای

آبیاری گلخانه به روش سنتی با دستی (سطحی)

 استفاده از شیوه آبیاری گلخانه به روش دستی به دلیل قدیمی بودن و داشتن مشکلات بسیار مانند زمان بر بودن، هدر رفتن آب، بالا بودن هزینه، پایین بودن بازدهی، شسته شدن خاک و از بین رفتن املاح آن، رشد بی رویه علف های هرز، یکنواخت نبودن آبدهی به همه نقاط گلخانه منسوخ شده و کمتر گلخانه ای پیدا می شود که از این روش برای آبیاری آن استفاده شود مگر به دلایلی مانند پروش گل و گیاهان خاصی که نیاز به آبیاری ویژه ای دارند و یا شرایط جغرافیایی خاص برخی مناطق مانند مناطق گرم و خشک که در این صورت ممکن است هنوز هم از این روش استفاده شود. در صورتی که میخواهید از این روش برای آبیاری گلخانه خود استفاده نمایید دقت کنید که حتما ارز فشار شکن بر سر قسمت خروجی آب استفاده کنید زیرا فشار زیاد آب موجب شسته شدن خاک و از بین رفتن ترکیب آن خواهد شد.

آبیاری گلخانه به روش سقفی یا آبشاری (بارانی)

در روش آبیاری بارانی یا سقفی یک خط لوله اصلی برای انتقال آب وجود دارد و به سرتاسر گلخانه کشیده می شود. این خطوط آب به یک عدد شیر برقی آب متصل می شود که این شیر برقی آب وظیقه قطع و وصل نمودن جریان آب را در داخل لوله ها با استفاده از فرمان برق انجام می شود با استفاده از شیر برقی آب در یک بازه زمانی کوتاه تر با حجم مصرفی آب کمتری می توان گلخانه خود را آبیاری نمود. در این روش آبیاری یک سری از رایزرها و اسپری ها به خطوط لوله اصلی متصل هستند و در سقف و یا کف گلخانه نصب می شوند بطوریکه نسبت به گیاهان ارتفاع بالاتری داشته و بتوانند آب را بر روی آنها اسپری نمایند این ارتفاع برای گل های آپارتمانی ۶۰ سانتی متر و برای سایر گلها ۱۸۰ سانتی متر می باشد.حرکت نازل ها در این سیستم آبیاری به چرخش ۳۶۰ درجه ای می باشد که به صورت مداوم حرکت کرده و به صورت یکنواخت آبیاری می کنند. برای جلوگیری از هدر رفت آبی که مابین گلدان ها ریخته می شود چند عدد سینی با شیب بسیار کم در آن قسمت ها قرار گرفته است که این آب را به سمت منبع آب هدایت می کند.

این روش آبیاری به علت اینکه آب را روی گل و گیاهان گلخانه اسپری می نماید برای همه گلخانه ها مناسب نمی باشد مثلا برای گیاهان زیتی و آپارتمانی به علت اینکه به رطوبت حساس نیستند این روش توصیه می شود و برای گلخانه های زراعی به علت احتمال ایجاد آفت و قارچ و بیماری های دیگر توصیه نمی شود.

از مزیت های این روش می توان به مرطوب نگه داشتن محیط گلخانه، کاهش تبخیر آب و تعرق سطح گیاهان و در نتیجه کاهش دمای گلخانه اشاره نمود. 

آبیاری گلخانه به روش مه پاش

برای تولید نشا و یا در گلخانه هایی که گیاهان قلمه ای تولید می کنند از این روش آبیاری استفاده می شود. در روش آبیاری مه پاش یک لوله اصلی در سرتاسر سقف گلخانه کشیده می شود به طوری که یک سری از نازل ها به آن متصل می شود و به وسیله آنها آب، کود و یا مواد مغذی را به صورت بسیار ریز و متناوب روی محصولات می پاشند بنابراین در این روش میزان دمای محیط کاهش پیدا کرده و رطوبت کافی برای محصولات کشت شده وجود خواهد داشت. در روش آبیاری مه پاش نیز می توان از شیر برقی آب برای تنظیم جریان آب و قطع و وصل نمودن آن استفاده نمود. 

آبیاری گلخانه به روش قطره ای

یکی از بهترین و کارآمدترین روش های آبیاری گلخانه ها ، آبیاری قطره ای می باشد. در آبیاری گلخانه ها به روش قطره ای، لوله های باریک و نازکی روی سطح زمین قرار داده می شوند که این لوله ها دارای قطره چکانها و دریپرها می باشند که با فواصل مشخص و قابل تنظیم در امتداد مسیر لترال ها قرار داده شده اند. در ابتدای این لوله ها یک شیر برقی آبیاری قرار داده می شود که بوسیله آن می توان زمان آبیاری را در ساعات مختلف شبانه روز تنظیم نمود و فرآیند آبیاری را در زمان مشخص و به درستی بدون هدر رفت آب انجام داد.

با انجام عملیات آبیاری با این روش در مصرف آب و کود صرفه جویی شده و از هدر رفت آنها جلوگیری می شود. راندمان تخمین زده شده برای روش آبیاری قطره ای گلخانه ها چیزی حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد می باشد که نسبت به سایر روش های آبیاری که در بهترین حالت راندمانی حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد دارند بسیار قابل توجه می باشد.

برای کاشت گیاهان حساس و گران قیمت می توان از این روش آبیاری استفاده نمود در واقع با ایجاد عملیات آبیاری به صورت هوشمند و با استفاده از تایمر آبیاری میزان رفت آمدها به گلخانه را کاهش داد و از راه دور عملیات آبیاری را انجام داد. در این صورت احتمال ایجاد بیماری های مربوط به گیاهان مانند قارچ، آفت، انگل و… بسیار کاهش خواهد یافت.

از معایب روش آبیاری قطره ای گلخانه ها می توان به بالا بودن هزینه اولیه، مسدود شدن و رسوب گرفتن قطره چکان ها در صورت پایین بودن کیفیت آب مصرفی اشاره نمود. برای جلوگیری از مسدود شدن قطره چکان ها می توان از تصفیه آب استفاده نمود.

ابیاری گلخانه به روش حصیری

در این روش یک زیر حصیری با لوله های مخصوص آبرسانی قطره ای که تی شکل هستند به صورت یک وسیله ثابت برای گلدان ها وجود دارد که ایجاد رطوبت می نماید. در واقع در زمانی که گلدان بر روی این حصیر مخصوص آبیاری قرار گرفته باشد آب مورد نیاز خود را که از حصیر بالا می آید از طریق سوراخ زهکشی تامین می آید و پس از از دست رفتن مجدد رطوبت در اثر تبخیر دوباره خاک شروع به جذب رطوبت حصیر می نماید. بنابرراین از بابت آبیاری کم و یا زیاد گیاه در این روش نگرانی وجود ندارد.

آبیاری گلخانه به روش زیر سطحی یا با لوله تراوا

در این روش عملیات آبیاری گیاهان به صورت زیر سطحی و تنها از طریق آبیاری مستقیم ریشه گیاه انجام می شود به طوری که یک سری لوله های اسفنجی متخلل در عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتی متری زیر سطح زمین و درون شیارهایی داخل زمین قرار داده می شود و به وسیله خاک روی آنها پوشانده می شود. این خطوط آب را می توان به یک عدد شیر برقی آب متصل نمود و به وسیله این شیر برقی آب قطع و وصل نمودن جریان آب را در داخل لوله ها با استفاده از فرمان برق انجام داد. در این روش آبیاری آب، کود و مواد مغذی در یک فضای مرطوب در زیر سطح زمین در اختیار ریشه قرار داده می شود. از مزایای این روش می توان به مصرف پایین آب، عدم رشد علف هرز و نیاز نداشتن به تسطیح زمین اشاره نمود.

محصولات پیشنهادی:

انواع شیر برقی آب یونیدو

انواع شیر برقی آب رین