در این بخش از مقالات ایمنی و آتش نشانی درمهام مارکت درباره تعاریفی که مربوط به سیستم اطفای حریق مانند(سیستم آتش نشانی ، اسپرینکلر و…)، هستند توضیح خواهیم داد.

رایزر

لوله عمودی مربوط به سیستم آتش نشانی (لوله ایستاده، شبکه اسپرینکلر یا مشترک) که ممکن است به صورت خشک، تر یا ترکیبی اجرا شود .

رایزر خشک : رایزر خشک لوله ای است به شکل عمودی که در حالت عادی خالی از آب بوده و در هر طبقه به یک خروجی متصل میگردد. رایزر خشک به آب شهری یا منبع تأمین آب متصل نبوده و به وسیله ورودی های پیش بینی شده می تواند توسط پمپ های خودروی آتش نشانی تغذیه شود.

این رایزر به آتش نشان ها اجازه می دهد بدون اتلاف وقت برای لوله کشی عمودی از آتش سوزی ، محل خودروی آتش نشانی تا طبقات فوقانی ساختمان، به راحتی و با استفاده از یک بند لوله استاندارد آتش نشانی را در هر طبقه ساختمان مهار نمایند.

رایزر تر: رایزر تر همواره دارای آب بوده و به منبع تأمین آب سیستم اطفای حریق ساختمان متصل است. در این روش امکان تغذیه سیستم توسط پمپ خودروی آتش نشانی وجود ندارد.

رایزر ترکیبی : در سیستم ترکیبی، لوله عمودی رایزر همواره دارای آب بوده و به منبع تأمین آب سیستم اطفای حریق  متصل است. علاوه بر آن این سیستم دارای انشعاب مخصوص خودروهای آتش نشانی بوده که در صورت نیاز میتواند توسط پمپ خودروهای آتش نشانی تغذیه گردد.

رایزر مشترک: در این روش تنها یک رایزر جهت تأمین آب سیستم اسپرینکلر و همچنین سیستم لوله ایستاده استفاده می شود . استفاده از این روش مستلزم رعایت سایز مناسب و همچنین نکات طراحی مربوط به نحوه انشعاب گیری می باشد .

سیستم لوله ایستاده (Standpipe)

آرایشی از لوله کشی، شیرآلات، اتصالات شیلنگ و سایر تجهیزات نصب شده در ساختمان یا سازه با اتصالات شیلنگ که به گونه ای جانمایی شده اند که توانایی تخلیه آب به منظور اطفای حریق، حفاظت از متصرفین و همچنین حفاظت از سازه و محتویات آن را داشته باشند.

 سیستم شبکه بارنده خودکار اسپرینکلر(Sprinkler System)

متشکل از منبع یا منابع تأمین آب، یک یا چند منطقه اسپرینکلر، شیر کنترل اصلی و چیدمان لوله های متصل به اسپرینکلرها ، می باشد. سیستم اسپرینکلر خودکار به منظور کشف و اطفاء یا کنترل حریق با عامل اطفایى آب بوده که اساساً عمل کنترل در این سیستم در مرحله اولیه رشـد حریق انجام گرفته و ازاین جهت در جلوگیرى از بروز خسارات بعدى بسیار مؤثـر است و صدمات آتش سوزى را به حداقل می رساند. سیستم اسپرینکلر معمولاً کل ساختمان را تحت پوشش قرار می دهد. برخى اوقات مراجع ذیصلاح اجراى سیستم اسپرینکلر را فقط به منظور حفظ جان افراد و خروج ایمن متصرفین از ساختمان توصیه می نمایند و ممکن است فقط قسمت های محدودى که موردنظر مراجع ذیصلاح است تحت پوشش سیستم اسپرینکلر قرار گیرند.

سیستم اطفای غیر خودکار

سیستمی که به صورت غیر خودکار و توسط متصرفین، نیروهای آموزشدیده و یا آتش نشانان مورد استفاده قرار می گیرد .

سیستم اطفای حریق خودکار

سیستم اطفای حریقی که بدون دخالت عوامل انسانی و به صورت مستقل یا توسط سیستم اعلام حریق فعال شده و حریق را کنترل یا اطفاء می نماید .

شیلنگ نواری (Lay Flat)

این شیلنگ در حالت بدون آب، به شکل یک نوار تخت دور قرقره یا روی رک مخصوص قرار می گیرد .جهت استفاده باید ابتدا به صورت کامل روی زمین پهن شده و سپس با باز نمودن شیر آب، پر از آب شود. استفاده از این شیلنگ ها مخصوص افراد آموزشدیده می باشد. در حال حاضر در برخی از متون، اشتباهاً به این نوع شیلنگ، شیلنگ فایرباکس یا شیلنگ کنفی نیز گفته می شود .

شیلنگ لاستیکی نیمه سخت

این شیلنگ معمولاً از جنس لاستیک بوده و حالت ظاهری آن در شرایط بدون آب و آب گیری شده، مشابه هم است. استفاده از این شیلنگ ساده و بدون نیاز به آموزش بوده و جهت استفاده متصرفین در مراحل اولیه حریق در نظر گرفته می شود. در حال حاضر در برخی از متون، به اشتباه به این نوع شیلنگ، شیلنگ هوزریل نیز گفته می شود.

ایستگاه شیلنگ

محلی که در آن انشعابات شیلنگ های آتش نشانی جانمایی شده و می تواند مجهز به ادواتی نظیر قرقره نگهدارنده شیلنگ، شیلنگ، نازل و ادوات جانبی و همچنین خاموش کننده های دستی باشد.

رک مخصوص شیلنگ نواری

محلی که به منظور قرارگیری یک یا چند بند شیلنگ نواری آتش نشانی تعبیه می شود. این محل میتواند جهت حفاظت بیشتر داخل کابینت مخصوص قرار گیرد.

سر لوله های چرخشی

نوع خاصی از سرلوله که به دلیل عدم آب بندی صحیح، تجمع ذرات داخل لوله ها در پشت سرلوله و گرفتگی آن و مهم تر از آن سختی کارکرد با آنها برای متصرفین، استفاده از آنها توصیه نمی گردد. این سرلوله ها فاقد اهرم کنترل هستند.

اتصال سیستم آتش نشانی (Fire Department Connection)

اتصال مخصوص نیروهای آتش نشانی که به شبکه لوله کشی خشک یا ترکیبی داخل ساختمان مرتبط بوده و توسط پمپ خودروی آتش نشانی، تغذیه می شود.

انشعاب کمکی آتش نشانی

انشعابی از شبکه آب شهری که به طور مستقل از انشعاب آب مصرفی و توسط سازمان آب، تحت عنوان انشعاب آب آتش نشانی به ساختمان متصل می گردد.

شبکه آب آتش نشانی

این شبکه شامل منبع آب آتش نشانی، لوله های آبرسانی، جعبه های آتش نشانی، شیرهای کنترل و متعلقات، منبع تأمین آب و … می باشد. تنها مصرف مجاز از شبکه آب آتش نشانی، به منظور اطفاء حریق بوده و هرگونه برداشت دیگری با مقاصد متفاوت (آبیاری فضای سبز، تأمین آب سیستم سرمایش یا گرمایش ساختمان، شستشوی محیط و …) از این شبکه مجاز نمی باشد.

کلکتور ورودی پمپ

کلکتور ورودی وظیفه رساندن آب به ورودی های پمپ ها را داشته و توسط لوله های ارتباطی به مخزن تأمین آب آتش نشانی متصل می گردد .

کلکتور خروجی پمپ

کلکتور خروجی وظیفه جمع آوری آب پمپاژ شده توسط پمپ ها را دارد که آن را به سمت رایزرهای اصلی آتش نشانی هدایت می نماید.

فشارسنج (Manometer)

وسیله ای که جهت سنجش میزان فشار سیال داخل یک لوله یا مخزن یا یک شبکه بسته و نمایش آن به کار می رود.

پرشرسوئیچ (Presure Switch)

وسیله ای قابل تنظیم با امکان ارسال فرمان به تجهیزات دیگر، که در صورت کاهش فشار از حدی مشخص و یا افزایش فشاربه بیش از مقداری مشخص،  فرمان های متناوبی صادر می نماید. 

شیر تست  (TestValve)

شیری که جهت اطمینان از صحت عملکرد یک سیستم، نظیر پمپ ها یا شاخه ای از خطوط شبکه بارنده نصب و استفاده می شود.

شیر دروازهای با رزوه بلند (OS & Y)

نوعی شیر دروازهای که معمولاً جهت کنترل جریان آب در سیستم های شبکه بارنده آتش نشانی به کار رفته و قسمت رزوه آن (Stem) از بدنه شیر بوده و با باز شدن یا بسته شدن شیر، از بدنه شیر بیرون زده یا داخل آن فرو می رود. ویژگی آن این است که با نگاه کردن به آن می توان از باز و بسته بودن آن اطلاع پیدا کرد.

شیر یک طرفه (Check valve)

نوعی شیر که تنها در یک جهت به سیال اجازه عبور می دهد. در مواردی که جهت عبور سیال مهم باشد از این تجهیز به منظور ایجاد محدودیت در حرکت سیال، استفاده می شود.

برای خواندن قسمت دوم مقاله کلیک کنید.

برای خواندن قسمت سوم مقاله کلیک کنید.

مطالب مشابه: